ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΠΛΑΚΑΣ

         

 Το Παλαιοχώρι (Τοπική κοινότητα Σκούπας) Άρτας, κάθε χρόνο τέτοια εποχή και για μια βδομάδα, μετατρέπεται σε ένα μικρό καλλιτεχνικό χωριό, όπου καταξιωμένοι καλλιτέχνες συναντώνται για να αποθέσουν πάνω στο υπέροχο ανάγλυφο των Τζουμέρκων, την δική τους ιδιαίτερη πολιτιστική δημιουργία.

Η αιτία, είναι ένα μοναδικό σε έμπνευση φεστιβάλ, που υλοποιείται με πρωτοβουλία του ζεύγους Ηλία και Ρίτας Νάστου και φιλοξενείται στη σκηνή του Αραχθείου Θεάτρου. Ένα μικρό υπαίθριο πέτρινο θέατρο, που αποτελεί μια κομψή εμπνευσμένη ανθρώπινη παρέμβαση, στο απαράμιλλης ομορφιάς τοπίο που το περιβάλλει.  

            Ένα ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι, μια ελεγεία πέρα απ΄ το χρόνο, συνοδεύουν την φετινή εκδήλωση που είναι αφιερωμένη στο θρήνο για το χαμένο γεφύρι της Πλάκας «Ο θρήνος του Πρωτομάστορα- ένας θρύλος, μια σιωπή (1866-2015)».

Θεωρώ τον εαυτό μου ιδιαίτερα τυχερό που παρευρέθηκα την περασμένη Παρασκευή στην εναρκτήρια παράσταση. Μια παράσταση, που προσέδωσε ωστόσο μια μικρή νότα αισιοδοξίας αναφορικά με την γρήγορη αποκατάσταση του γεφυριού. Ένα γκαλά, το οποίο περιελάμβανε άριες και ντουέτα από όπερες, οπερέτες και μιούζικαλ. Συνθέσεις που αποδόθηκαν άψογα τεχνικά, από την Ηπειρώτικη Όπερα Τσακάλωφ Ιωαννίνων, με την ευγενική συμμετοχή δύο εξαίρετων λυρικών καλλιτεχνών. Της υψιφώνου Κατερίνας Αποστολοπούλου και της μεσοφώνου Τζένης Χατζηδήμου, που ταξίδεψαν γι αυτό το σκοπό από τον Βόλο και την Αθήνα. Την δεκαμελή συμφωνική ορχήστρα, διηύθυνε ο μαέστρος και συνθέτης κ. Γιώργος Χλίτσιος.

Την έναρξη του προγράμματος κήρυξε η κα Ρίτα Νάστου. Χαιρετισμό απηύθυναν προς το κοινό, ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων Τζουμερκιωτών κ. Χρήστος Λαναράς που επεσήμανε την ανάγκη δημιουργίας κοινού μετώπου όλων των Ηπειρωτών και από κάθε μετερίζι για την αναστήλωση του γεφυριού της πλάκας, καθώς και η πρόεδρος του «Τσακάλωφ» κα Ασπασία Ζέρβα η οποία με έναν φλογερό λόγο ενθουσίασε τους παρευρισκόμενους που προέβησαν σε παρατεταμένα και αυθόρμητα χειροκροτήματα.  

Οι θεατές από τη μεριά τους ανταποκρίθηκαν θετικά, παρότι δεν ήταν στο σύνολό τους μυημένοι σε αυτού του είδους τα μουσικά ακούσματα. Επέδειξαν εντυπωσιακή κριτική ικανότητα απέναντι στο υψηλό αισθητικό επίπεδο και την ερμηνευτική δεινότητα των καλλιτεχνών.

Αξίζει να επισημανθεί ότι προς το μέσον της παραστάσεως, ένα μεγάλο μαύρο σύννεφο συνοδευόμενο από αστραπές, πλησίασε απειλητικά πάνω από τον χώρο του θεάτρου και άρχισε να ρίχνει προειδοποιητικές σταγόνες βροχής. Ωστόσο, ούτε οι θεατές έδειχναν προθυμία να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους ούτε οι μουσικοί διάθεση να διακόψουν το πρόγραμμά τους. Σε αυτό συνετέλεσε και η δυναμική παρέμβαση της κας Ζέρβα, η οποία ενθάρρυνε τους καλλιτέχνες λέγοντας πως «Το νερό είναι ευλογία»! Και τότε η φύση συνεργάστηκε, το σύννεφο με μιας άλλαξε πορεία και η παράσταση ολοκληρώθηκε με επιτυχία.

-        Αυτός είναι καλός οιωνός, μουρμούρισε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Τζουμερκιωτών.

Μακάρι να πάνε ως το τέλος όλα καλά και να έχουμε αυτή τη φορά δυναμική παρέμβαση της πολιτείας ώστε να αποκατασταθεί σύντομα το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας και να εκπονηθεί – χρηματοδοτηθεί, πρόγραμμα προστασίας όλων των πέτρινων γεφυριών και των ιστορικών μνημείων της Ηπείρου. Τις καταστροφές δεν ωφελεί να τις ξορκίζουμε, αλλά θα πρέπει να μεριμνούμε για την πρόληψή τους πολύ πριν αυτές εκδηλωθούν.  

Και φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως: «Το νερό είναι ευλογία»! Δεν είναι τα φυσικά φαινόμενα αυτά που δημιουργούν τα προβλήματα, αλλά ο δικός μας εφησυχασμός και η αδιαφορία μας. Και βέβαια, η έλλειψη παιδείας, φροντίδας και σεβασμού προς το περιβάλλον και την πολιτιστική μας κληρονομιά.

Γιάννης Β. Δεβελέγκας

Φερόμαστε στην πόλη μας όπως της αξίζει;

          Λίγες μέρες πριν τον δεκαπενταύγουστο, είχα την χαρά να συναντήσω εντελώς τυχαία στην «Κυρά Φροσύνη», έναν πολύ καλό μου φίλο που ζει χρόνια τώρα μόνιμα στην Αθήνα.

     - Βαγγέλη! Πώς από δω αδερφέ μου; Γιατί δεν πήρες τηλέφωνο; Πώς είσαι; Η γυναίκα; Τα παιδιά; Είστε όλοι καλά; Η δουλειά; Τι νέα από την πρωτεύουσα; Του έκανα βροχή τις ερωτήσεις, μέχρι που κατάλαβα πως μίλαγα στο βρόντο. 

    Ο Βαγγέλης, περιέφερε αργά και λαίμαργα το βλέμμα του από τα φορτωμένα πράσινο πλατάνια, ως τις κωπηλατικές λέμβους που χάραζαν τον καθρέφτη της λίμνης κι από εκεί δεξιότερα, ως το νησάκι της Παμβώτιδας που την ώρα εκείνη έσπρωχνε προς το μέρος μας το καΐκι της γραμμής. Ύστερα γύρισε και με κοίταξε, εστίασε βαθιά μέσα στα μάτια μου  και άφησε όλον τον θαυμασμό του να ξεχειλίσει στη φράση:
     - Πού ζείτε, βρε συ Γιάννη! Το έχετε συνειδητοποιήσει;
     Στην τελευταία λέξη πάντως, ομολογώ, πως ασυναίσθητα διέκρινα πλέον του θαυμασμού και κάποιον υπαινιγμό. Το παρέκαμψα όμως και του πρότεινα να τον κεράσω ένα καφέ πριν συνεχίσει το δρόμο του.
     Ήρθε, είδε και απήλθε ο Βαγγέλης, όπως τόσοι και τόσοι επισκέπτες που φθάνουν στην πόλη μας για να θαυμάσουν τη θέα της λίμνης, το φυσικό περιβάλλον, τα ιστορικά μνημεία, τα μουσεία, τη γιαννιώτικη τέχνη και να δοκιμάσουν τις περίφημες παραδοσιακές λιχουδιές μας. Εξάλλου, μια ιστορική τουριστική πόλη είμαστε, αυτός είναι όλος κι όλος ο πλουτοπαραγωγικός μας ιστός, που συμπληρώνεται από τα δύο νοσοκομεία και το πανεπιστήμιο.
     Τα λόγια του φίλου μου του Βαγγέλη είναι αλήθεια πως με «ανέβασαν» σαν Γιαννιώτη και έτσι τις προάλλες αναζήτησα την επιβεβαίωσή τους, κάνοντας έναν περίπατο δίπλα στη λίμνη. Άνοιξα και το ραδιοφωνάκι του κινητού μου για να απολαύσω λίγη μουσική, που συνήθως τα πρωινά είναι πιο ελαφριά και χαρούμενη. Αντί όμως για μουσική άκουσα στο Δημοτικό Ραδιόφωνο έναν διάλογο ανάμεσα σε έναν ευγενέστατο δημοσιογράφο από τη μια, που μετέφερε τον προβληματισμό των πολιτών αναφορικά με την αδιαφορία των υπευθύνων για την προβληματική κατάσταση των χώρων αναψυχής της πόλης, για την ελλιπή καθαριότητα κ. α. και από την άλλη, έναν από τους αντιδημάρχους του οποίου ο λόγος έφτανε στα αυτιά μου άκομψα επιθετικός, καταλογίζοντας δόλο και πολιτική σκοπιμότητα σε αυτούς τους ισχυρισμούς.

    Όλως συμπτωματικά εκείνη τη στιγμή περπατούσα παραπλεύρως μιας από τις πιο κεντρικές παιδικές χαρές και διαπίστωσα ιδίοις όμμασι ότι η κατάσταση που επικρατούσε δεν επιβεβαίωνε σε τίποτε τα λόγια του κ. Αντιδημάρχου.
    Δεν χρειαζόταν μεγάλη προσπάθεια για να διαπιστώσει κανείς ότι το επίπεδο συντήρησης των ξύλινων κατασκευών και η ασφάλεια που παρείχαν στα παιδιά που τις χρησιμοποιούσαν ήταν πολύ χαμηλό. Όσο δε για την καθαριότητα; Η θέα ήταν αποκρουστική.

    Το φαινόμενο βέβαια αυτό είναι πανελλαδικό και η πόλη μας δεν αποτελεί εξαίρεση. Προ διετίας μάλιστα, καταλογίστηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας αποζημίωση επτακοσίων χιλιάδων ευρώ σε βάρος αθηναϊκού Δήμου, για σοβαρό ατύχημα που έγινε σε παιδική χαρά και που σύμφωνα με την απόφαση προκλήθηκε επειδή ο Δήμος δεν είχε πάρει τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας και δεν είχε διενεργήσει τακτικούς τεχνικούς ελέγχους.
       Η αμείλικτη εικόνα που εισέβαλε στα σπίτια μας την ίδια μέρα το απόγευμα από τοπικό τηλεοπτικό κανάλι, δεν άφηνε καμία αμφιβολία για την τριτοκοσμική κατάσταση που επικρατεί στα πάρκα τις πλατείες και τις παιδικές χαρές. Παρακολουθώντας αυτό το σχετικό ρεπορτάζ  στην τηλεόρασή, αναδύθηκε από τη μνήμη μου ο υπαινιγμός του φίλου μου του Βαγγέλη στο διφορούμενο εκείνο: «Το έχετε συνειδητοποιήσει;».
       Έχουμε, αλήθεια, συνειδητοποιήσει οι πολίτες αυτής της πόλης, πού ζούμε;  Ποιο είναι το βιος μας; Έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο ευλογημένη είναι αυτή η πολιτεία και μαζί της κι εμείς; Της αποδίδουμε αυτά που της αξίζουν; Φροντίζουμε για την εικόνα της; Την περιποιούμαστε; Την αναδεικνύουμε; Σεβόμαστε την ιστορία της, τον πολιτισμό της, τους θρύλους και τις παραδόσεις της; Σεβόμαστε τους μουσαφιραίους μας, φορώντας τα «καλά μας» καθαρά και σιδερωμένα για να τους υποδεχθούμε; Τους δίνουμε την εντύπωση πως είμαστε οι απόγονοι και οι συνεχιστές αυτών που μεγαλούργησαν σ’ αυτόν τον τόπο, τον πρώτο στα γράμματα και τον πολιτισμό; Θέλουμε τους επισκέπτες αυτούς να τους ξαναδούμε και να τους μετατρέψουμε σε πρεσβευτές της; Οι απαντήσεις δυστυχώς είναι κατηγορηματικά αρνητικές. Με την εικόνα που αντικρίζει ο κάθε επισκέπτης στην μικρή μας πόλη, πολύ περισσότερο αν αυτός προέρχεται από πολιτισμένη χώρα, πολύ λίγα θετικά στοιχεία, θα μεταφέρει μαζί με τις αποσκευές του επιστρέφοντας στην πατρίδα του.
       Δυστυχώς όσοι άσκησαν διαχρονικά εξουσία σ αυτή την πόλη, δεν φρόντισαν όσο θα έπρεπε για την επιμόρφωση των πολιτών σε θέματα σεβασμού του περιβάλλοντος. Δεν υπάρχει οργάνωση έλεγχος και μακροχρόνιος σχεδιασμός,  αφενός για την συντήρηση και την ανάδειξη των μνημείων και αφετέρου για τη μελέτη, έγκριση και ένταξη νέων έργων καλλωπισμού και αναψυχής, στα οποία να δίνεται έμφαση στην ασφάλεια και να προϋπολογίζεται, ταυτόχρονα με τα έργα, το κόστος λειτουργίας και συντήρησής τους καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους.
       Η πικρή αλήθεια, που δεν πρέπει να κρύβεται παρότι έχουμε κάνει μεγάλα βήματα προόδου και έχει γίνει κατά καιρούς πολύ αξιόλογο έργο, είναι πως έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας να διανύσουμε, προκειμένου να διεκδικήσουμε τον τίτλο μιας πολιτισμένης εμφανισιακά και ουσιαστικά, σύγχρονης ευρωπαϊκής πόλης. Πρέπει να αλλάξουν πολλά ακόμη πράγματα στη νοοτροπία μας. Να δούμε μπροστά, αφήνοντας πίσω τους ερασιτεχνισμούς του τύπου «έτσι γινόταν μέχρι τώρα».
       Μόνο στον τομέα του πολιτισμού έχουμε εξαιρετικές επιδόσεις και αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στους φορείς και τα πρόσωπα που ασχολούνται με αυτόν. Δεν φτάνει όμως αυτό για να διεκδικήσει και να κατακτήσει η πόλη μας τον τίτλο της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021.

Οψόμεθα…

Ι.Β.Δεβελέγκας

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΨΥΞΗ

Σε ένα παραμεθόριο χωριό της Ελλάδας, οι ηλικιωμένοι γονείς του Βάκη δεν είχαν κλείσει μάτι όλη τη νύχτα. Τους είχε καταλάβει από νωρίς το απόγευμα της προηγουμένης, μια απροσδιόριστη ανησυχία. Ένα κακό προαίσθημα...  

Λίγο νωρίτερα κάπου στην Βόρεια Ευρώπη:

Ο Βάκης, o εμπειρότατος ρεπόρτερ της εφημερίδας ΚΡΑΧ των Αθηνών, κοίταξε με δυσφορία το κινητό του… Ιανουάριος του 2027, δυόμιση η ώρα ξημερώματα… Τσαλάκωσε το άδειο κυπελάκι του καφέ που κρατούσε στο αριστερό του χέρι, και το πέταξε βαριεστημένα σε έναν από τους έξτρα κάδους των απορριμμάτων που είχαν τοποθετήσει οι υπηρεσίες καθαριότητας στην αίθουσα των ξένων ανταποκριτών. Ύστερα, κοίταξε για μια ακόμη φορά τις οθόνες του κλειστού κυκλώματος, που έδιναν - εδώ και δεκαεπτά συνεχόμενες ώρες - εικόνα από την έκτακτη σύσκεψη των αρχηγών κρατών της ευρωζώνης, για το ελληνικό ζήτημα.

Ο Βάκης, δεν συμμεριζόταν τον ενθουσιασμό των νεότερων συναδέλφων του,  για επιτυχή έκβαση της συσκέψεως και για τη διαγραφή του χρέους. Είχε παρακολουθήσει από κοντά το φιάσκο των διαπραγματεύσεων του 2015 και περίμενε τα χειρότερα. Εδώ και πέντε μήνες η νέα κυβέρνηση, «για πρώτη φορά Αριστερότερα», διαπραγματευόταν πολύ σκληρά με τα κουαρτέτα για να πετύχει μια ρεαλιστική συμφωνία και την οριστική έξοδο της χώρας από την κρίση. Ωστόσο, η επιμονή του πρωθυπουργού και των υπουργών που τον συνόδευαν, να φορούν αντί για κοστούμι και γραβάτα, σκούρες μπλε φόρμες εργασίας, είχαν εξοργίσει τον πρόεδρο της Κομισιόν και τους ηγέτες των κρατών της ευρωζώνης.  

Οι δείκτες της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούσαν να είναι αρνητικοί και δεν φαινόταν σημάδια ανάκαμψης. Οι μεγαλύτεροι οικονομολόγοι και ο διεθνής τύπος, προέβλεπαν ότι το έκτο μνημόνιο θα ήταν αναπόφευκτο. 

Ξαφνικά παρατηρήθηκε μια έντονη κινητικότητα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός βγήκε στον προθάλαμο της αίθουσας, με δύο έρπητες στα χείλη, και έκανε δηλώσεις:

-            Η σημερινή ημέρα, είπε, είναι πολύ σημαντική για το μέλλον της Ελλάδας… Υπογράφηκε μια τίμια συμφωνία για το χρέος, μετά από έναν έντιμο συμβιβασμό με τα κουαρτέτα και τους εταίρους μας... ένα πρόγραμμα γέφυρα…!

Λίγο αργότερα κάπου στην Βόρεια Ελλάδα:

-            Μπαμπά, ο Βάκης είμαι, σε παίρνω από την εφημερίδα. Έχω εξασφαλίσει κατ΄ εξαίρεση για εσένα και τη μαμά, ειδική άδεια για  έξοδο από τη χώρα. Τα τακτοποίησε όλα ο μεγαλοεκδότης μου. Δεν ξέρω αν το μάθατε, αλλά για να πάρουμε το δάνειο, ψηφίστηκε με τα προαπαιτούμενα νόμος που απαγορεύει την έξοδο από την χώρα σε όλους τους συνταξιούχους. Για να διαγραφούν, λέει, τα χρέη των ασφαλιστικών ταμείων, εγκρίθηκε ως ισοδύναμο να μπούνε όλοι οι συνταξιούχοι υποχρεωτικά σε ειδικές κοιτίδες κρυογενετικής, για τα επόμενα τριάντα χρόνια. 

-            Το ξέρω παιδάκι μου, το ακούσαμε από τον Αυτιά στην τηλεόραση, αλλά αποφασίσαμε με τη μάνα σου να μπούμε στο πρόγραμμα και να παγώσουμε. Δεν θα προδώσουμε τώρα στα γεράματα την προοδευτική μας ιδεολογία. Αν είχαν ακούσει οι Έλληνες το 2015, την αριστερή πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ και τον Βαρουφάκη, δεν θα είχαμε φτάσει σήμερα σ΄ αυτό εδώ το χάλι. Ύστερα, άρεσαν πολύ στην μητέρα σου τα ωραία λόγια που είπε ο πρωθυπουργός μας. Πως δηλαδή, με τη μέθοδο αυτή της κρυογενετικής που θα παγώσουμε μέσα στο άζωτο και θα ξαναζωντανέψουμε μετά τριάντα χρόνια, «θα έχουμε κάνει ένα μικρό βήμα για να μπούμε στην κατάψυξη, αλλά ταυτόχρονα και ένα μεγάλο άλμα για την κατάκτηση της αθανασίας»! Έχουνε λέει έτοιμα και ειδικά επεξεργασμένα βλαστοκύτταρα, που θα μας ξανακάνουν νέους. 

-           Πατέρα αυτά είναι παραμύθια. Σας κοροϊδεύουν! 

-            Μα τι λες γιε μου, τόσα και τόσα χρόνια που εμπιστευόμαστε τους πολιτικούς, δεν πάθαμε και τίποτε κακό. Νομίζεις ότι θα σπούδαζες δημοσιογραφία, αν δεν έπαιρνε η μπιρμπιλομάτα η μάνα σου επίδομα τυφλότητας με την παρέμβαση του βουλευτή μας ή πως θα διοριζόμουνα εγώ κηπουρός στο ΙΚΑ ενώ το κτίριο δεν είχε ούτε γλάστρα, αν δεν τα τακτοποιούσε όλα το κόμμα; Έτσι τυχαία νομίζεις πως πέρασες στα σεμινάρια του ΔΝΤ και έγινες περιζήτητος πολιτικός αναλυτής; 

-            Ύστερα παιδί μου, μας διαβεβαίωσε ο ίδιος ο υπουργός υγείας, πως αν μπούμε στην κατάψυξη, θα ξυπνήσουμε φρέσκοι και ωραίοι μετά από τριάντα χρόνια. Άσε που θα μας δώσουν αναδρομικά όλες τις συντάξεις μας, για όσο χρόνο θα είμαστε στον πάγο. 

-            Φαντάζεσαι χαρά που έχουμε να κάνουμε παιδί μου όταν θα ξεπαγώσουμε; Θα κοιμηθούμε προλετάριοι και θα ξυπνήσουμε μπουρζουαζία!

Αδιόρθωτε Νεοέλληνα!!!

Γιάννης Β Δεβελέγκας

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ